Ubuntu 24.10 დისტრიბუტივის გამოშვება

დავით მაჭახელიძე

სერვერადმინის ბლოგპოსტები
სერვერადმინის ბლოგპოსტები
Ubuntu 24.10 დისტრიბუტივის გამოშვება
Loading
/

გამოქვეყნდა Ubuntu 24.10 “Oracular Oriole” დისტრიბუტივის რელიზი, რომელიც მიეკუთვნება შუალედურ გამოშვებებს და რომლისთვისაც განახლებები მზადდება 9 თვის განმავლობაში (მხარდაჭერა გაგრძელდება 2025 წლის ივლისამდე). მომზადებულია საინსტალაციო იმიჯები Ubuntu, Ubuntu Server, Lubuntu, Kubuntu, Ubuntu Mate, Ubuntu Budgie, Ubuntu Studio, Xubuntu, UbuntuKylin (ჩინეთისთვის განკუთვნილი ვერსია), Ubuntu Unity, Edubuntu და Ubuntu Cinnamon-ისთვის.

ძირითადი ცვლილებები:

  • სამუშაო მაგიდა განახლდა GNOME 47-ის გამოშვებამდე, რომელშიც შემოთავაზებულია დიალოგური ფანჯრების ახალი სტილი, გაუმჯობესებულია მუშაობა დაბალი გარჩევადობის ეკრანებზე, გამოყენებულია აპარატურული დაჩქარება ვიდეოს კოდირებისთვის სკრინკასტების ჩაწერისას, სრულად გადამუშავებულია ფაილების გახსნისა და შენახვის დიალოგები. GNOME Shell-სა და Mutter-ში დამატებულია GNOME-ის ძირითად შემადგენლობაში ჯერ არმიღებული დამატებითი პატჩები, რომლებიც ასწორებს სტაბილურობის პრობლემებს და შეაქვს წარმადობის ოპტიმიზაციები. პანელში უზრუნველყოფილია snap-პაკეტებში პროგრამების განახლების ვიზუალიზაცია და გაუმჯობესებულია Chromium-ის snap-პაკეტის გამოყენებით დაინსტალირებული PWA-აპლიკაციების დამუშავება.
  • NVIDIA ვიდეობარათების მქონე სისტემებზე ნაგულისხმევად გამოიყენება Wayland-ზე დაფუძნებული GNOME სესია. X-სერვერის მქონე ადრე შემოთავაზებული ნაგულისხმევი სესიის გამოყენების გასაგრძელებლად სისტემაში შესვლის მენეჯერში უნდა აირჩიოთ რეჟიმი “Ubuntu on Xorg”.
  • დამატებულია ექსპერიმენტული მხარდაჭერა snap-პაკეტებიდან საშინაო კატალოგის ფაილებზე წვდომის დადასტურების მოთხოვნების გამოტანისთვის. ამ მოთხოვნების ჩართვისა და გამორთვისთვის შემოთავაზებულია ახალი უსაფრთხოების მართვის ცენტრი (Security Center). დინამიური წვდომის მინიჭება ორგანიზებულია AppArmor მექანიზმის გამოყენებით. მომავალში დამატებით იგეგმება დისკის დაშიფვრისა და პაკეტური ფილტრის ფუნქციებზე წვდომის მართვის ცალკეული შესაძლებლობების უზრუნველყოფა.
  • შემოთავაზებულია Subiquity ინსტალატორის ახალი გამოშვება, რომელშიც რეალიზებულია Ubuntu Desktop-ისა და Ubuntu-ს შვიდი ოფიციალური რედაქციის (Kubuntu, Xubuntu და ა.შ.) ავტომატური ინსტალაციის რეჟიმის მხარდაჭერა, უზრუნველყოფილია დაშიფვრის მხარდაჭერა ZFS-ისთვის, დამატებულია ახალი ეკრანი შეცდომების შესახებ ინფორმაციით და რეალიზებულია “NVMe over TCP”-ის გამოყენებით ინსტალაციის ექსპერიმენტული მხარდაჭერა.
  • Ubuntu Desktop-ის ინსტალატორში დამატებულია ლოკალური ფაილური გზების გამოყენების მხარდაჭერა ავტომატური ინსტალაციის სცენარის იმპორტისას.
  • აპლიკაციების მენეჯერში (App Center) უზრუნველყოფილია პაკეტების ინსტალაციის პროგრესის ინდიკატორის ჩვენება, გაუმჯობესებულია თვითგანახლების ოპერაციების დამუშავება (გადაჭრილია პრობლემა “update all” ოპერაციის დაბლოკვასთან დაკავშირებით გაშვებული snap-პაკეტების დროს), რეალიზებულია გაშვებული snap-პაკეტების შესახებ ინფორმაციის გამოტანა, დამატებულია snap ფორმატის აპლიკაციების პირდაპირი წაშლის ოპერაციის მხარდაჭერა (direct uninstall), დამატებულია deb ფორმატის მესამე მხარის პაკეტების ინსტალაციის მხარდაჭერა, რეალიზებულია გადაფურცვლის შესაძლებლობა სენსორული ეკრანებისთვის.
  • Ubuntu-ს პირველი გამოშვებიდან (4.10) 20 წლისთავის აღნიშვნის ფარგლებში დროებით დაბრუნებულია ძველი ჩატვირთვის ხმოვანი ფონი (შეიძლება გამოირთოს ხმის პარამეტრებში) და ყავისფერი აქცენტური ფერი, ასევე დამატებულია საიუბილეო ლოგო.
  • Linux ბირთვი განახლდა 6.11 ვერსიამდე.
  • სისტემური მენეჯერი განახლდა systemd 256 ვერსიამდე. ნაგულისხმევად შეწყდა cgroup v1-ით ჩატვირთვის მხარდაჭერა. მოძველებულად გამოცხადდა და მომავალ გამოშვებებში წაიშლება System V ინიციალიზაციის სკრიპტების მხარდაჭერა. sshd-ის გასაშვებად გამოიყენება systemd-ssh-generator სერვისი, რომელიც იყენებს სოკეტით აქტივაციას ლოკალური AF_VSOCK და AF_UNIX სოკეტებისთვის. ნაგულისხმევად გამოიყენება tmp.mount იუნიტი, რომელიც იყენებს tmpfs-ს /tmp განყოფილების ოპერატიულ მეხსიერებაში განსათავსებლად. systemd-cryptsetup, systemd-cryptenroll და systemd-veritysetup პაკეტები cryptsetup უტილიტებით გაერთიანებულია ერთ systemd-cryptsetup პაკეტში.
  • განახლდა GCC 14.2, LLVM 19, glibc 2.40, Go 1.23, Python 3.12.7, Rust 1.80, PHP 8.3.9, .NET 9, OpenSSL 3.3, Ruby 3.3, PostgreSQL 16.4, OpenJDK 24 ვერსიები. Redis მონაცემთა ბაზის მართვის სისტემის ნაცვლად შემადგენლობაში შეტანილია Valkey 7.2.5 ფორკი.
  • განახლდა სამომხმარებლო აპლიკაციები: Firefox 130, LibreOffice 24.8 და Thunderbird 128, GIMP 2.10.38, OBS Studio 30.2.3.
  • განახლდა ქვესისტემები: Mesa 24.2.2, CUPS 2.4.10, BlueZ 5.77, Netplan 1.1, Cairo 1.18.2, NetworkManager 1.48, Pipewire 1.2.4, Poppler 24.08, xdg-desktop-portal 1.18, Snapd 2.65.3.
  • განახლდა სერვერული პაკეტები: nginx 1.26.0, apache httpd 2.4.62, clamav 1.3.1, cloud-init 24.3.1, Containerd 1.7.19, Django 4.2.15, Docker 26.1.3, HAProxy 2.9.9, libvirt 10.6.0, OpenLDAP 2.6.8, OpenVmTools 12.4.5, Xtrabackup 8.0.35-31, QEMU 9.0.2, Samba 4.20.4, Squid 6.10, SSSD 2.9.5, Pacemaker 2.1.8, multipath-tools 0.9, Ceph 19.2.0, Open vSwitch 3.3.0.
  • ენერგომოხმარების პროფილების მენეჯერში (Power Profiles Manager) შეტანილია გაუმჯობესებები და ოპტიმიზაციები AMD-ის ახალი CPU და GPU-ებისთვის, ნებადართულია რამდენიმე ოპტიმიზაციის დრაივერის გამოყენება და ოპტიმიზაციის დონის ავტომატური ცვლილება ბატარეაზე მუშაობისას.
  • fprintd და libfprint-ში გაფართოებულია მხარდაჭერილი თითის ანაბეჭდის წამკითხავი მოწყობილობების სპექტრი.
  • წარმოდგენილია ექსპერიმენტული ანაწყობები, რომლებიც შეიცავს GCC-ში “-O2”-ის ნაცვლად “-O3” ოპტიმიზაციის რეჟიმის გამოყენებით აწყობილ პაკეტებს.
  • ნაგულისხმევად შემადგენლობაში შეტანილია Sysprof უტილიტა, რომელიც ამარტივებს აპლიკაციებში წარმადობის პრობლემების გამოვლენას.
  • OpenSSH სერვერში შეწყდა ~/.pam_environment ფაილის წაკითხვა სისტემასთან დაკავშირებისას (უსაფრთხოების მოსაზრებებიდან გამომდინარე user_readenv=1 პარამეტრი pam_env.so მოდულში გამოცხადდა მოძველებულად, ssh-სა და sshd-ში გარემოს ცვლადების გასაგზავნად და მისაღებად რეკომენდებულია AcceptEnv და SendEnv პარამეტრების გამოყენება).
  • წაშლილია dmraid პაკეტი, რომელიც ამოღებულ იქნა Debian unstable შტოდან. dmraid-ის ნაცვლად პროგრამული RAID-ების (BIOS RAID, Firmware RAID, Fake RAID) მხარდაჭერისთვის რეკომენდებულია mdadm ინსტრუმენტარის გამოყენება.
  • ღრუბლოვან აუთენტიფიკაციის სისტემებთან ინტეგრაციისთვის aad_auth-ის ნაცვლად გამოიყენება authd სერვისი, რომელიც Microsoft Azure Active Directory-ის (Entra ID) გარდა მხარს უჭერს მრავალფაქტორიან აუთენტიფიკაციას და OpenID Connect-ს.
  • მნიშვნელოვნად გაუმჯობესდა Steam კლიენტის მქონე snap-პაკეტის მუშაობა, რომელშიც AppArmor-ის მეშვეობით დამატებითი წვდომის უფლებების მინიჭების წყალობით მოხერხდა თამაშებთან და NVIDIA დრაივერებთან თავსებადობის ძირითადი პრობლემების გადაჭრა, რომლებიც არ შეინიშნებოდა Steam-ის deb-პაკეტიდან დაინსტალირებისას.
  • დამატებულია Noto Color Emoji 2.047 ფერადი შრიფტი Unicode 16-ის მხარდაჭერით.

დისტრიბუტივის გადმოსაწერად ეწვიეთ ოფიციალურ გვერდს.

გააზიარეთ: